بازگشت
استقلال كوزوو؛ چالش جديد در روابط روسيه و آمريكا
جوادنصريان جوادنصريان

پرچم‌هاي آمريكا در هر جايي از كوزوو برافراشته شده است و به نظر مي‌رسد كه اين سمبل دوستي و نزديكي واشنگتن با اين كشور تازه استقلال يافته است.

خبرگزاري آسوشيتدپرس در تحليلي در اين زمينه آورده است: حمايت قاطع واشنگتن از استقلال كوزوو در مقابل مخالفت شديد روسيه با استقلال اين ولايت، باعث شده تا بار ديگر روابط آمريكا - روسيه با بحران روبرو شود.

با توجه به اينكه آمريكا و هم‌پيمانان اروپايي‌اش خارج از چارچوب شوراي امنيت سازمان ملل از استقلال كوزوو حمايت كرده‌اند، به نظر مي‌رسد كه واشنگتن و اين كشورهاي اروپايي يك موضع حساب شده را اتخاذ كرده‌اند. آنها قول داده‌اند كه منطقه‌ي بالكان به خشونت كشيده نخواهد شد.

اما اگر حوزه بالكان بي‌ثبات شود و مجامع بين‌المللي شاهد خشونت‌ها در اين منطقه باشند، به نظر مي‌رسد كه اكثر تقصيرها بر گردن آمريكا خواهد بود.

جورج بوش رييس‌جمهور آمريكا، در اظهار نظري كه بازتاب نگراني واشنگتن است اعلام كرد كه آمريكا تلاش مي‌كند تا از بروز خشونت در حوزه بالكان جلوگيري به عمل آورد.

خانم لوكسانا آنتوننكو، يك كارشناس روسي در موسسه‌ي بين‌المللي مطالعات استراتژيك در لندن گفت: اگر خشونت به كوزوو كشيده شود، روسيه و غرب همديگر را عامل اين بحران معرفي مي‌كنند كه با توجه به اين امر بار ديگر روابط ميان روسيه و غرب بحراني‌تر از قبل خواهد شد.

وي افزود: دنيا در حال مشاهده اين موضوع است كه آيا كوزوو در ميان مناطقي كه خواهان استقلال هستند يك استثنا خواهد بود يا اينكه استقلال اين منطقه ثبات و حاكميت قانون را در كوزوو به همراه خواهد داشت نه بحران و بي‌ثباتي را.

روسيه كه پيشتر يك هم‌پيمان سنتي براي صربستان محسوب مي‌شد، فقط به خاطر روابط نزديك با بلگراد با استقلال كوزوو مخالفت نكرده است بلكه دليل اصلي مخالفت مسكو با طرح استقلال كوزوو، تشويق مناطق جدايي طلب همچون چچن، آبخازيا و اوستياي جنوبي براي اعلام استقلال بوده است.

به نظر مي‌رسد كه بحران استقلال كوزوو بار ديگر روسيه را در تقابل با آمريكا و بعضي از كشورهاي اروپايي قرار بدهد و در مسير حل و فصل مناقشات پيشين ميان مسكو و غرب موانعي جدي بوجود آيد.

در حالي كه بعضي از تحليل‌گران معتقدند كه روسيه در پاسخ به حمايتهاي بعضي از كشورهاي غربي از استقلال كوزوو، محدوديت‌هايي را در تامين منابع امور انرژي اين كشورها اعمال كند، مسكو ممكن است در مسائل حياتي مهم‌تر در عرصه‌ي سياست بين‌المللي همچون موضوع هسته‌يي ايران با آمريكا و ديگر كشورهاي اروپايي كمتر همكاري كند.

حتي ممكن است روسيه اقدام خصمانه‌تري عليه مناطق جدايي طلب اتخاذ كند و به نظر مي‌رسد كه به شدت به مقاومت خشونت‌آميز در مقابل عضويت اوكراين در ناتو روي آورد.

چارلز كاپچان يك مقام رسمي شوراي روابط خارجي در نيويارك گفت: آمريكا از روي عمد قصد ندارد روسيه را تحريك كند اما واشنگتن هيچ راهي به جز حمايت از استقلال كوزوو ندارد.

وي افزود: شكي وجود ندارد كه موضوع استقلال كوزوو عاملي است براي ايجاد تنش در روابط ميان آمريكا و روسيه اما دو طرف تلاش مي‌كنند تا از بروز اختلاف گسترده و عظيم ميان دو كشور جلوگيري كنند.

تنش جديد ميان آمريكا و روسيه بر سر استقلال كوزوو در حالي تشديد شده است كه اين دو كشور پيشتر بر سر مسائل مختلفي همچون طرح سپر دفاع موشكي آمريكا در اروپا نيز به شدت با يكديگر اختلاف داشته‌اند.

آمريكا اعلام كرده كه اين طرح براي مقابله با حملات موشكي احتمالي از طرف كشورهاي ياغي همچون كره‌ي شمالي ايجاد خواهد شد اما كرملين تاكيد كرده كه هدف آمريكا از استقرار اين سامانه‌ي دفاع موشكي فقط ضربه زدن به روسيه است.

آمريكا همچنين به شدت از اظهار نظر اخير ولاديمير پوتين رييس‌جمهور روسيه، مبني بر اينكه اگر اوكراين به ناتو بپيوندد موشك‌هاي هسته‌يي روسيه به سمت اوكراين نشانه خواهد رفت، عصباني است.

استيون پيفر، سفير سابق آمريكا در اوكراين و يك كارشناس موسسه‌ي مطالعات بين‌المللي و استراتژيك در واشنگتن مي‌گويد: اين رابطه (رابطه آمريكا - روسيه) از سال 2002 به شدت رو به سراشيبي كشيده شده است و دو طرف بايد به خاطر اين اتفاق شرمسار باشند. هر دو طرف زمان‌هاي سختي را براي اينكه يك مسير سازنده را براي حل تنش ميان يكديگر بيابند، سپري كردند. هيچ كسي را در واشنگتن نمي‌بينم كه به پر تنش شدن روابط ميان مسكو - واشنگتن، تمايل داشته باشد.

پيفر گفت: انتظار داريم كه حصول پيشرفت‌ها در روابط ميان آمريكا و روسيه پس از انتخابات رياست جمهوري دو كشور ايجاد شود.

كاپچاي معتقد است كه آمريكا ترجيح مي‌دهد در شوراي امنيت سازمان ملل به استقلال كوزوو رسميت بدهد اما مسكو با تهديد به وتو كردن تاييد استقلال اين كشور، اين موضوع را غير ممكن كرده است.

در كل پس از اعلام استقلال كوزوو به نظر مي‌رسد كه تقابل ميان روسيه و غرب بار ديگر به اوج خود رسيده است و در اين ميان بايد ديد كه آيا روسيه واقعا موضعي خصمانه را در قبال غرب و آمريكا پيش خواهد گرفت و يا مصالحه را در پيش مي‌گيرد.

 

 


February 18th, 2008


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی